سندرم کبدچرب در مرغ تخمگذار

پاتولوژی

مرغانی که تحت تاثیر بیماری کبد چرب در طیور قرار می‌گیرند معمولا چاق بوده (بیش از 20 درصد اضافه وزن) و دچار کاهش شدید تولید تخم مرغ می‌شوند. پرندگان تلف شده دارای سر، ریش تاج و یا پوست رنگ پریده هستند. کالبدگشایی این پرندگان کبدی بزرگ، نرم و پر از چربی را نشان می‌دهد. چربی بالا در کبد باعث رنگ زرد در آن شده و همچنین لبه‌های بافت گرد خواهد شد. کبد درگیر این بیماری قوام خود را از دست داده و مستعد پارگی و خونریزی می‌گردد. کبد ممکن است به راحتی تحت فشار انگشت پاره شود. لکه‌ی خون لخته شده در محوطه‌ی شکمی یافت شده که منشا آن پارگی کپسول کبد می‌باشد. در محوطه شکمی و روده‌ای تمجه زیادی از چربی مشاهده می‌گردد.

هیستوپاتالوژی

آزمایشات میکروسکوپی بافت کبد چرب در طیور، سلول‌های مملو از چربی را نشان می‌دهد. محل‌های خونریزی نیز می‌تواند مشاهده گردد. چربی درون هپاتوسیت‌ها به شکل فضاهای خالی (واکائول) دیده شده که درون سیتوپلاسم هپاتوسیت‌ هستند. تجمع چربی در کبد منجر به ضعیف شدن رگ‌های خونی و در نهایت خونریزی خواهد شد.

کیفیت پوسته تخم مرغ

یک رابطه‌ی مستقیم بین بیماری کبد چرب در طیور یا FLHS و کیفیت پوسته تخم مرغ وجود دارد. یکی از مهترین فعالیت‌های کبد فعال‌سازی فرم ویتامین D به فرم فعال متابولیکی آن است. سطح سرمی کلسیم در این پرندگان بالا رفته که نشان دهنده‌ی نقص در تشکیل فرم فعال ویتامین D بوده که برای تشکیل پوسته تخم مرغ مورد نیاز است.

علل احتمالی بیماری کبد چرب در طیور یا FLHS

علت اصلی بیماری FLHS نامشخص است. فاکتورهای مرتبط با تغذیه، ژنتیک، فاکتروهای محیطی و همچنین محیطی اثرگذار هستند. معمولا ترکیبی از این عوامل منجر به ایجاد بیماری کبد چرب در طیور یا  FLHS می‌شود.

وزن بدن و بالانس انرژی

مصرف بیش از حد انرژی مورد نیاز باعث تجمع آن به صورت چربی می‌شود. این امر فارغ از منبع انرژی دریافتی است. زمانی که انرژی اضافه جهت سنتز چربی به مدت طولانی در دسترس کبد باشد، چاقی و تجمع چربی در کبد اتفاق می‌افتد. بیماری کبد چرب در طیور یا FLHS برای اولین بار پس از معرفی جیره‌های با انرژی بسیار بالا به طیور صنعتی تخمگذار شناخته شد. این جیره‌ها که مخصوصا با پایه ذرت یا گندم هستند با این بیماری ارتباط مستقیم دارند. پرندگانی که در قفس نگهداری می‌شوند تحرک و مصرف انرژی کمتری دارند بنابراین مقادیر بالاتری از انرژی اضافه داشته و بالانس مناسبی ندارند.

افزایش استروژن و FLHS

استروژن همراه با بلوغ جنسی و تحریک کبد به تجمع بیشتر چربی و ساخت زرده تخم مرغ همراه است. زمانی که پرندگان به سن تولید می‌رسند کبد آن‌ها در پاسخ به افزایش استروژن بزرگتر می‌شود. ترکیب بالانس مثبت انرژی و تاثیر استروژن بر کبد زمینه ساز بروز بیماری کبد چرب در پرندگان می‌گردد. به همین دلیل توصیه می‌گردد از جیره‌های با انرژی بالا مخصوصا در زمان شروع تولید پرهیز گردد.

استرس گرمایی

بیشترین موارد بیماری کبد چرب در طیور یا FLHS در دوره‌های گرم اتفاق می‌افتد. دمای بالاتر محیطی باعث کاهش انرژی مورد نیاز شده که منجر به بالانس مثبت انرژی می‌گردد. پرندگان بر خنک‌سازی ناشی از تبخیر در طول تنفس خود به منظور تعدیل دمای بدن وابسته هستند. افزایش تجمع چربی با تنفس طبیعی تداخل ایجاد کرده و این موضوع نیز با خنک‌سازی تقابل دارد.

مایکوتوکسین

مایکوتوکسین‌ها، خصوصا آفلاتوکسین‌ها که با غلات آلوده به جیره وارد می‌شوند باعث تجمع لیپیدها در کبد و همچنین خونریزی خواهد شد. استفاده از جیره‌ی فاسد شده باعث افزایش وقوع بیماری کبد چرب در طیور یا FLHS شده زیرا اوریک اسید دیگر متابولیت‌های سمی باعث کاهش قدرت قوام بافت کبد و درنهایت افزایش احتمال شکست و خونریزی کبد می‌شود.