مس:
مس یکی از مهمترین و شناخته شده ترین مواد معدنی است که در تغذیه طیور از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
این عنصر وظایف متعددی را به عهده دارد. متابولیسم و به طور کلی فرایندهای متابولیکی در بدن موجودات زنده و به ویژه طیور به شدت به این عنصر وابسته است.
عنصر مس به همراه آهن در تشکیل هموگلوبین و فرایند خون سازی دخالت مستقیم دارد. مس علاوه بر نقشی که در سنتز هموگلوبین و سوخت و ساز اکسیژن دارد مستقیما در سیستم های آنزیمی سیتوکرومی و در فسفرولاسیون اکسیداتیو دخالت و نقش دارد
مس همچنین برای تشکیل طبیعی استخوان و مخصوصا تشکیل غضروف مهم است .
سولفات مس در جیره باعث تقویت سیستم ایمنی ،افزایش رشد و در مرغ های تخمگذار نیز باعث کاهش کلسترول تخم مرغ می گردد.
کمبود مس:
لیل بورن و لیچ (1980)نشان دادند که غضروف جوجه های مواجه با کمبود مس ،گلوکز کمتری را نسبت به حالت طبیعی اکسیده می کنند . که این وضعیت همانند حالت دیسکندروپلازی درشت نی است. تشابهی بین ساختمان غضروف پرندگان مبتلا به TDو کمبود مس وجود دارد .
عوارض دیگر کمبود مس رشد ناقص پر و اختلالات گوارشی (اسهال ) می باشد . تغذیه جوجه های جوان با جیره مس کم پس از 2 تا 4 هفته باعث لنگش می گردد و باعث پارگی آئورت می شود .
همچنین سولفات زیاد آب مصرفی نیز باعث کمبود مس و لنگش جوجه ها می شود.
اثر تداخلی بین مس با سایر عناصر معدنی نظیر روی در حین جذب ، مشکل سازترین حالت است .
بخش عمد مس از دوازدهه جذب می شود و در جداره دوازدهه به یک پروتئین حامل باند می شود . بدلیل اینکه روی نیز به مقدار زیادی به همین پروتئین حامل متصل می شود ، زیاد بودن روی می تواند موجب کمبود مس شود .
سمیت مس:
جنسن و مائوریک01979) نشان دادند که هنگام استفاده از 500 تا 700 میلی گرم مس در کیلوگرم جیره ، سرعت رشد جوجه ها کاهش میابد . بطور بسیار جالبی ، تجویز 4% درصد DL متیونین اضافی ( حتی در صورتی جیره حاوی مقادیر کافی این اسید آمینه باشد ) میتوان این مسمومیت را مرتفع کند .
این محققین نتیجه گیری کردند که متیونین یا پروتئین در مایع گوارشی و، مخاط روده ای و یا کبد با مس باند شده و لذا باعث می شوند که سمیت کمتری برای پرنده داشته باشد .
از طرف دیگر می توان نتیجه گیری کرد که مقادیر بالای مس نیاز پرنده به اسیدهای آمینه گوگرددار را افزایش می دهد . وایدمن و همکاران (1996)تورم پیش معده پرندگان جوان را هنگام تغذیه 200 قسمت در میلیون مس نشان دادند . مقادیر بالای مس می تواند به عنوان یک ماده پیش اکسیدکننده نیز عمل کند و باعث تخریب چربی یا ترکیبات محلول در چربی جیره شود (مایلز و همکاران 1998)
اعمال مس:
تحقیق و بررسی:
واحد تحقیق و توسعه شرکت ماکیان مکمل کیمیا