ویتامین K:
ویتامین K یک ترکیب واحد نبوده بلکه شامل گروهی از ترکیبات است که در بدن انسان و حیوانات با بخش هایی از عملکرد انعقاد خون در ارتباط هستند.
این ترکیبات همگی محلول در چربی بوده و جزو ویتامین های محلول در چربی محسوب می شوند.
ویتامین K1 (فیلوکوینون) از گیاهان، ویتامین K2 (مناکوینون) از باکتری ها و ویتامین K3 (منادیون) فرم سنتتیک ویتامین K هستند. ویتامین K3 به دلیل اینکه به شکل نمک تولید می شود محلول در آب است. همچنین ویتامین K3 به حرارت حساس است و در زمان پلت کردن حدود ۵۰ درصد تخریب می گردد.
یک مرغ ویتامین K2 خود را از باکتری های موجود در روده تولید می کند. با این حال، بیشتر آن در آخرین قسمت های روده ساخته می شود و نمی تواند توسط بدن جذب شود. در عوض، به فضولات آنها ختم می شود که حاوی سطوح نسبتاً بالایی ویتامین K است. در واقع آنقدر زیاد است که به منبع مهمی از ویتامین K برای جوجه ها تبدیل می شود.
نقش ویتامین K:
ویتامین K برای ساخت پروترومبین لازم است ؛ بنابراین نقش مهمی در فرآیند لخته شدن خون ایفا می کند.
ویتامین K عملکرد تخم گذاری و معدنی شدن استخوان را بهبود می بخشد. افزودن مکمل های ویتامین K به رژیم غذایی مرغ باعث بهبود ساختار استخوان در طول رشد می شود. همچنین از پوکی استخوان برای مرغ های تخمگذار جلوگیری می کند.
ویتامین K در برابر ابتلا به کوکسیدیوز ، اثرات محافظتی دارد.
کمبود ویتامین K:
کمبود ویتامین K باعث افزایش تعداد لکه های خونی در تخم مرغ ها میشود.
همینطور باعث بروز خونریزی در ساق و سینه و ایجاد نقص در لخته شدن خون گردد.
سموم قارچی یا همان مایکوتوکسین ها موجب کمبود ویتامین K می شوند.
از دیگر عواملی که می تواند موجب کمبود این ویتامین شود داروهای آنتی بیوتیک هستند این داروها تولید ویتامین K را توسط فلور طبیعی روده کاهش می دهند.
پرنده هایی که در قفس پرورش می یابند به ویتامین K بیشتری نیاز دارند چون بخشی از ویتامین K برای پرندگان از طریق نوک زدن به بستر تامین می شود.
هرگونه عاملی که جذب چربی ها را کاهش دهد بر جذب ویتامین K نیز اثر منفی گذاشته و موجب کمبود آن می شود زیرا ویتامین K محلول در چربی است و جذب آن به جذب ویتامین K وابسته است.
همچنین هر عاملی که بر سلامتی بافت پوششی روده تاثیر گذار باشد بر جذب این ویتامین (شبیه سایر مواد مغذی ) اثر منفی خواهد داشت و موجب کمبود می شود به عنوان مثال کوکسیدیوز، انتریت های ویروسی و میکروبی و بیماری هایی که فرم گوارشی دارند علی رغم اینکه ویتامین K در جیره کافی باشند می توانند موجب بروز کمبود شوند.
در حین پلت کردن نیمی از ویتامین K تخریب می شود و بایستی سطح بالاتری از آن در فرمولاسیون خوراک پلت مد نظر باشد.
از دیدگاه اقتصادی برای صنعت مرغ گوشتی حذف ران و ساق پا که اغلب از سمت داخل سیاه و کبود شده حائز اهمیت است که به کمبود ویتامین K مرتبط است. مصرف داروهای سولفا مانند سولفاکینوکسالین نیاز این ویتامین را تا ده برابر افزایش می دهد.
سطوح بالای سایر ویتامین های محلول در چربی مانند A و E می تواند فعالیت زیستی ویتامین K را مختل کند.
داروهای ضد انعقاد مانند دیکومارول گیاهی می توانند ذخایر ویتامین K را کاهش دهند.
مسمومیت ویتامین K:
مسمومیت با ویتامین k کاملا نادراست،زیرا برای ایجاد مسمومیت 1000برابرسطوح طبیعی جیره لازم است . علایم مسمومیت آن کم خونی همولیتیک و مسمومیت کبدی می باشند.
در بیماری کوکسیدیوز به دلیل خونریزی دستگاه گوارش استفاده از ویتامین K ضروری است:
نقش ویتامین K در لخته شدن خون و شکل گیری استخوان:
تاثیر ویتامین K بر تولید و سایز تخم مرغ :
تحقیق و بررسی:
واحد تحقیق و توسعه شرکت ماکیان مکمل کیمیا