ویتامین c:
در سال 1928 آلبرت سزنت گیورگی ماده ای را از پرتقال ، شیره ی کلم و غدد آدرنال گاو نر اخته جدا کرد و نام آن را اسید هگزورونیک نهاد . این ماده که امروزه به نام ویتامین c موسوم است ، باعث بهبود اسکوروی می شود و چون فعالیتی مشابه فرآورده های طبیعی حاوی این ماده دارد ، لذا به عنوان ویتامین شناخته شده است.
ویتامینC در آب محلول بوده و بلافاصله پس از مصرف به آسانی از روده ها به گردش خون راه می یابد حدود 75 درصد ویتامین C مصرفی به طریقه انتقال فعال وابسته به انرژی سلولی و سدیم از روده جذب می شود و 25 درصد باقیمانده به وسیله میکرو فلور روده به مصرف می رسد و یا در روده اکسیده می شود.میزان اسید اسکوربیک در کلیه ها نسبت به سایر ارگان های بدن بسیار پایین بوده که نشانگر بازسازی سریع منابع به علت فعالیت متابولیک بالاتر است .ویتامینC مازاد بر نیازهای متابولیک از طریق کلیه ها دفع می شود و مقادیر جذب نشده به همراه توده مدفوع به خارج دفع می شود.
ساختار و ویژگی ویتامین C:
ویتامین C از نظر شیمیایی به عنوان L- آسکوربیک اسید شناخته شده است.اسید آسکوربیک از گلوگز از طریق مسیر اسید گلوکورونیک و اسید گلونیک لاکتون در کلیه ساخته می شود.
ویتامین C ترکیبی بی رنگ ، بلوری و محلول در آب با یعضی خواص اسیدی و احیا کنندگی قوی است. ویتامین C ، در محلول اسیدی در برابر حرارت مقاوم بوده ، اما در حضور مواد قلیایی براحتی تجزیه می شود. تخریب ویتامین C در معرض نور تسریع می گردد.
وظایف متابولیکی ویتامین C:
ویتامین C برای هیدروکسیلاسیون پرولین لازم است که این فرایند نیز جهت ساختن پروکلاژن انجام می شود.در واقع علائم کلاسیک اسکوروی در انسان ناشی از نقصان در ساخت کلاژن است.
آسکوربیک اسید در انتقال یون های آهن از ترانسفرین موجود در پلاسما به فریتین که به عنوان ذخیره ای از آهن در مغز استخوان ، کبد و طحال عمل می کند ، نقش مهمی دارد.
ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان همراه با ویتامین E در محافظت از سلول ها در برابر صدمات ناشی از اکسیداتیو رادیکال های آزاد نقش دارد.
به نظر می رسد ویتامین C در هیدروکسیلاسیون اسید های آمینه نظیر فنیل آلانین که می تواند به آدرنال (هورمون ضد تنش ) تبدیل شود ، نقش دارد.
علائم کمبود:
از آنجا که حیوانات مزرعه قادر به ساخت این ویتامین هستند ، معمولاً علائم کمبود در آن ها ظاهر نمی شود.
کمبود ویتامین C باعث بروز نواقص ساختمانی در غضروف ، دندان ها ، بافت های پیوندی ، ماهیچه ای و همچنین کاهش مقاومت حیوان و انسان در برابر عفونت ها خواهد شد.
احتیاجات و سمیت ویتامین C در طیور:
در مواقع ضروری استفاده از 200- 250 قسمت در میلیون مکمل ویتامین C باعث افزایش غلظت پلاسمای خون می شود.
بالناو و همکاران در سال 1991 بیان کردند که افزودن یک گرم آسکوربیک اسید در هر لیتر آب آشامیدنی ، می تواند از افت کیفی پوسته ی تخم مرغ ناشی از وجود نمک (2 gr/L ) در آب آشامیدنی جلوگیری به عمل آورد ، البته این کار باعث بهبود کیفیت بد پوسته ی تخم مرغ نمی شود و فقط می تواند از بروز آن جلوگیری کند.
مسمومیت ویتامین C هنگام مصرف 20 – 30 برابر حد طبیعی آن روی می دهد که در این حالت باعث اختلال در سامانه ی اکسیداز در کبد می شود. یکی از علائم مصرف مقادیر زیاد ویتامین C ، تجمع بیش از حد آهن در کبد است.
در آزمایشی نشان دادند استرس گرمایی مزمن باعث کاهش سرعت رشد و مصرف خوراک مرغهای تخمگذار میشود و در نتیجه pH خون بالا میرود و باعث آسیب اکسیداتیو و التهاب در کبد مرغهای تخمگذار میشود. افزودن ویتامین C به خوراک، آسیب کبدی ناشی از استرس گرمایی مزمن را کاهش داد. ویتامین C با تنظیم بیان ژن های آنتی اکسیدانی HO-1، GSH، SOD2 و ژن های مرتبط با التهاب NF-κB، IKKα، IL-6، TNFα، IL-8، IFN، مقاومت بدن در برابر استرس اکسیداتیو و ظرفیت ضد التهابی را بهبود بخشید. نقاط علاوه بر این، ویتامین C می تواند با تنظیم pH خون، تعادل pH را در مرغ های تخمگذار حفظ کند.
ویتامین c سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند
تولید هورمون استرس ( کورتیزول ) را کنترل میکند
از ویتامین c موجود در بدن برای جلوگیری از استرس گرمایی حمایت میکند
تحقیق و بررسی:
واحد تحقیق و توسعه شرکت ماکیان مکمل کیمیا